Korekta cen bawełny

W ostatnich miesiącach zaobserwować można było bezprecedensowy wzrost cen bawełny na rynku do poziomu nie notowanego od 150 lat. Wpływa to istotnie na ceny odzieży i innych produktów wykonywanych z tego surowca. Jakie są powody tak gwałtownego wzrostu? Jakie będą rezultaty tych zmian i jak wpłynie to na kształtowanie się cen odzieży oraz tekstyliów promocyjnych w Polsce?

Z problemem tym spotkało  się wielu największych dostawców i importerów artykułów promocyjnych, o komentarz w tej sprawie Polska Izba Artykułów Promocyjnych zwróciła się do swoich firm członkowskich.

Według Prezesa Texet Poland Sp. z.o.o., dr Mariusza Szeib, bezpośrednią przyczyną wzrostu cen bawełny jest spadek produkcji bawełny, spowodowany niskimi zbiorami na skutek klęsk żywiołowych. Jednym z głównych powodów wzrostu cen jest również wzrost popytu na bawełnę. Świat wychodzi z recesji i rośnie zapotrzebowanie na odzież. W Polsce produkcja tekstyliów w 2010 r. vs 2009 r. wzrosła o 7% do poziomu 7 mld PLN. W innych krajach Europy i w USA podobnie. Z czego to wynika? Tomasz Barudin, Dyrektor Zarządzający Texet Poland Sp. z o.o. wyjaśnia:

- Rośnie popyt wewnętrzny w Chinach i Indiach, ogromnych rynkach o relatywnie nisko rozbudowanych do tej pory potrzebach konsumpcyjnych. Państwa te ograniczają wysyłkę surowca zagranicę, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie swoich obywateli. W rezultacie nastąpił spadek poziomu zapasów bawełny do najniższego notowanego od 1995 roku.  Dodatkowymi czynnikami wpływającymi na wzrost cen bawełny, tkanin bawełnianych oraz produktów tekstylnych są działania funduszy spekulacyjnych, presja pracowników fabryk odzieżowych na wzrost wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, boom na rynku nieruchomości w Chinach i Indiach i związany z tym wzrost cen dzierżaw, oraz wzrost cen ropy naftowej związany z obecną sytuacją w krajach arabskich. Ceny bawełny wzrosły  z wieloletniego poziomu  1600 – 1700 USD do 4500 - 4700 USD za tonę. Kontrakty terminowe tylko w 2010 r. wrosły o ponad 70%. Wiele firm produkcyjnych wstrzymuje się z przyjmowaniem zamówień, nie są one bowiem w stanie poprawnie skalkulować swoich kosztów. Pewna cześć firm produkujących tekstylia została zamknięta z powodu kryzysu 2008/2009, szczególnie dotkliwego dla tej branży i do tej pory nie wznowiły one produkcji. Zmniejszyło to istotnie potencjał produkcyjny przemysłu odzieżowego na Dalekim Wschodzie – tłumaczy Barudin.

- W ostatnim czasie, spotkaliśmy się z wieloma bezprecedensowymi zmianami, jakie miały miejsce w Chinach, takimi jak: ograniczona zdolność do utrzymywania odpowiedniego poziomu zapasów, spotęgowanego szybkim wzrostem gospodarczym kraju, zmianami związanymi z dostępnością pracy, kosztami surowców czy kosztami składowania – mówi Mike Bakx Dyrektor Działu Exportu PF Concept International - Problemy te są w większości efektem zmian strukturalnych w całej gospodarce chińskiej. Spotkaliśmy się z ogromną presją na ceny bawełny zarówno w Chinach jak i Bangladeszu. Uważamy że kwestie te, prawdopodobnie pozostaną w długotrwałych realiach importerów i dostawców w branży. Skutków tych zmian nie da się niestety uniknąć. Fabryki były zmuszone dostosować się do braków siły roboczej w szczególności w rejonach nadmorskich i zaczęły konkurować o pracowników płacąc wyższe pensje. W zakresie surowców natomiast, problemy z powodziami, zalanymi polami bawełny przy jednoczesnym wzroście zapotrzebowania na bawełnę spowodowały drastyczny wzrost jej ceny w ostatnim czasie. Do tego wszystkiego na koniec doszła aprecjacja chińskiej waluty, jasnym zatem jest fakt, iż wzrost cen, dłuższe terminy realizacji, braki w sile roboczej będą się utrzymywały i będą głównym trendem w 2011 roku – dodaje Mike Bakx.

Firmy w różny sposób muszą się dostosować do tych przemian gospodarczych. - W związku z zaistniałą sytuacją PF Concept International, zostało zmuszone do przeniesienia zakupów do alternatywnych fabryk w nowych regionach Chin jak i poza ich granice, w których dostępność pracy nie stanowi aż tak dużego problemu – mówi  Dyrektor Działu Exportu PF Concept International - Nastąpiły również pewne ruchy związane ze zmianą procesu dokonywania zakupów w fabrykach. Jesteśmy przekonani, że nasze wysiłki przyniosą znaczna poprawę. Z punktu widzenia ceny, nasze ekipy pracują nad tym, aby zminimalizować wzrost kosztów poprzez ścisłą współpracę z nowymi oraz juz istniejącymi fabrykami. Jesteśmy również w trakcie realizacji kilku wewnętrznych programów w celu skompensowania tego wzrostu poprzez zwiększenie wydajności w innych częściach naszego działania.

Pomimo powyższych inicjatyw, uważamy że skromny na gadżetach oraz średni na tekstyliach wzrost cen w naszej aktualnej ofercie na 2011 był zabiegiem niezbędnym. Niestety także w ciągu trwania 2011 roku. Już dziś, ceny na T-shirty są aktualizowane codziennie. Wzrost cen jest zmienny od 10 nawet do 30% w niektórych przypadkach. W związku z tym, iż budżety naszych klientów końcowych nie rosną, musimy silnie oddziaływać na udział w rynku konkurentów, aby nadal możliwy był wzrost naszych obrotów. Jeżeli spojrzeć z punktu widzenia klienta końcowego, niestety jest on zmuszony zaakceptować wzrost cen. Nie możemy uniknąć tej sytuacji, chyba, że mamy zamiar sprzedawać ze stratą, co jest nie do przyjęcia dla każdego dystrybutora czy dostawcy. W latach wcześniejszych dostawcy starali sie brać na siebie udział w rynku za pomocą obniżania ceny. Sytuacja taka, w mojej opinii była rozwiązaniem jedynie bardzo krótkoterminowym. Ceny takie jak np.0,69 euro/szt za koszulkę nie są normalną sytuacją, jeśli spojrzeć na koszty produkcji, koszty logistyczne, oraz magazynowania. Jest to jeden z powodów dla którego nie zdecydowaliśmy się na zaniżanie cen. Chcemy być przyjaznym dostawcą, dlatego proponujemy szereg ułatwień takich jak dostawy na nasz koszt, znakowanie z dostawą pod wskazany adres, czy wycofanie kosztów przygotowalni.

- Obecnie, najważniejszym punktem jest wyjaśnienie klientom końcowym, dlaczego cena wzrosła nawet do 30%. Poza argumentami takimi jak: wzrost kosztów pracy, brak surowca, czy wzrost kosztu powierzchni magazynowej, wszystkie produkty które oferujemy muszą spełniać wymogi Unii Europejskiej i posiadać certyfikaty jakości. Jest to również jeden z istotnych czynników, który ma wpływ na wzrost ceny – mówi Mike Bakx Dyrektor Działu Exportu PF Concept International.

Prezes TEXET Poland Sp. z o.o. dr Mariusz Szeib sugeruje, by zwrócić uwagę na to, że od 2001 r. do 2010 r., ceny towarów konsumpcyjnych, głównie z powodu inflacji wzrosły w Polsce o średnio 23%, podczas gdy w tym samym czasie odzież potaniała o 31%. W rezultacie, w stosunku do średnich cen towarów konsumpcyjnych, odzież potaniała o blisko 60% (rys. 1). Obecne podwyżki odzieży zaledwie przybliżą z powrotem ceny odzieży do ogólnego trendu cen na rynku i ten fakt, klienci finalni powinni również wziąć pod uwagę rozpatrując nieuniknione w tej sytuacji regulacje cen tekstyliów promocyjnych.

Trudno prognozować czy ceny bawełny będą nadal rosnąć czy też ulegną stabilizacji, a następnie stopniowej obniżce.  Za tym ostatnim scenariuszem przemawiają: udział w obecnej cenie bawełny działań spekulacyjnych (z natury rzeczy są one przejściowe), prawdopodobne w dłuższym okresie uspokojenie się sytuacji w krajach arabskich oraz spodziewane zwiększenie areału upraw bawełny (wzrosty produkcji a więc podaży nastąpią jednak dopiero w perspektywie ponad półrocznej).

Dr Mariusz Szeib, Prezes TEXET Poland Sp. z o.o. wyjaśnia, że za dalszym wzrostem cen bawełny z kolei, przemawia wzrost popytu na odzież, zarówno w Europie i USA jak również na rynkach wewnętrznych głównych producentów odzieży. Istotną rolę będzie odgrywać także nieunikniony wzrost kosztów produkcji w tych krajach. Podwyżka cen produktów zawierających bawełnę jest obecnie nieunikniona. Istotniejsze podwyżki będą dotyczyć produktów prostych (t-shirt, polo, bluzy) o większym udziale bawełny. Natomiast na ostateczne ceny bardziej skomplikowanej odzieży z większą ilością akcesoriów, wymagającej większego udziału myśli technicznej i bardziej skomplikowanej technologii produkcji, ceny bawełny będą miały zdecydowanie mniejszy wpływ. Udział procentowy wartości bawełny w cenie finalnej takiego produktu jest zdecydowanie mniejszy.

Spodziewany poziom podwyżek na I połowę 2011 r. na poszczególne produkty wynosi:

T-shirty bawełniane – od 15% do 30%
Polo bawełniane – od 10% do 25%
Bluzy od 10% do 15%
Koszule od 10% do 15%
Polary od 5% do15%

Dostawcy odzieży, dotyczy to także rynku B2B, muszą brać pod uwagę nie tylko wzrost kosztów oferowanych produktów ale również interes i odczucia swoich odbiorców oraz reakcje ostatecznych użytkowników. - W związku z tym mają miejsce akcje informacyjne, uświadamiające przyczyny zmian cen i mówiącą o spodziewanych  tendencjach. Wprowadza się również specjalną politykę produktowo-cenową, tak aby w maksymalnym stopniu złagodzić negatywny efekt koniecznych podwyżek dla swoich klientów. Polega to na: zróżnicowaniu poziomu podwyżek dla różnych produktów, wprowadzaniu do oferty produktów z mniejszą zawartością bawełny, a większą włókien syntetycznych np. pollycotton, wprowadzaniu do oferty obok dotychczasowych produktów ich substytutów o mniejszym stopniu skomplikowania, pozwalającym na redukcję cen. Zdecydowano również o przeprowadzeniu ankiety, zarówno wśród agencji jak i klientów finalnych, w celu uzyskania pełnego obrazu dotyczącego skutków wprowadzonych zmian cen oraz wypracowania  programu kompensowania ich negatywnych stron.


Opracowano na podstawie
1. GUS
2. Onet.pl Biznes 17.11.2010, źródło Bloomberg News
3. Onet.pl Biznes 18.02.2011, źródło CNN
4. Rzeczpospolita Rynki&Firmy 15.02.2011 „Droższa bawełna i odzież” Andrzej Kaźmierczak
Polska Izba Artykułów Promocyjnych jest organizacją zrzeszającą przedsiębiorców z branży artykułów promocyjnych. Ma ona na celu reprezentowanie i dbanie o interesy tych firm. Jest organizacją konsolidującą branżę, partnerem do rozmów z decydentami kształtującymi zewnętrzne warunki funkcjonowania, organizatorami targów i mediów. Izba jest partnerem do kontaktów z podobnymi stowarzyszeniami z innych krajów. Obecnie PIAP wraz z Członkami Założycielami licz 122 Członków. Liczba ta rośnie w ostatnich miesiącach w związku z aktywizacją działań marketingowo-promocyjnych Izby.



Więcej informacji o Izbie na stronie: www.piap-org.pl
Kontakt dla mediów:
Katarzyna Wojniak, biuro@piap-org.pl | tel. 0791 354 426